Ζώα-θεραπευτές και τρίτη ηλικία

Η υποβοηθούμενη από ζώα θεραπεία (pet therapy) είναι μια εναλλακτική, συμπληρωματική μέθοδος θεραπείας, που βασίζεται στις συναισθηματικές σχέσεις που αναπτύσσονται ανάμεσα σε ανθρώπους και ζώα. Η θεραπεία εφαρμόστηκε για πρώτη φορά από τον Ερυθρό Σταυρό στην Αμερική το 1940.

Τα επιστημονικά ευρήματα για τη θετική επίδρασή της είναι ουσιαστικά τόσο στο ψυχολογικό όσο και στο σωματικό επίπεδο ανθρώπων κάθε ηλικίας.

Ειδικότερα σε σχέση με την τρίτη ηλικία, έχει αποδειχθεί πως ευνοούνται εξίσου άτομα με κινητικά προβλήματα, χρόνια ή σοβαρά νοσήματα, ψυχικές διαταραχές, ασθενείς με άνοια (με νόσο Alzheimer ή συναφείς νευρολογικές διαταραχές), καρδιοπαθείς και πλήθος άλλων ασθενών με σωματικές ή ψυχιατρικές παθήσεις. Όφελος επίσης έχουν άτομα που πενθούν ή με ιστορικό κακοποίησης, συμπτώματα κατάθλιψης ή παθολογικού άγχους και εσωστρεφείς, ή οι μοναχικοί ηλικιωμένοι.

Ο δεσμός που δημιουργείται ανάμεσα στον άνθρωπο και το ζώο έχει διαπιστωθεί πως συμβάλλει στη συναισθηματική ωρίμανση αλλά και την κοινωνικοποίηση, ενώ βελτιώνει θεαματικά την ποιότητα ζωής του ηλικιωμένου.

Διάφορα προγράμματα, βασιζόμενα στις θεραπευτικές ιδιότητες των ζώων, είναι θεσμικά κατοχυρωμένα σε πολλές χώρες. Πολλές κρατικές και μη κερδοσκοπικές οργανώσεις είναι αρωγοί σε προγράμματα pet therapy στις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Αυστραλία και σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες.

Τα ζώα – θεραπευτές αντιμετωπίζονται με τον δέοντα σεβασμό, ζουν σε άριστες συνθήκες με πλήρη κτηνιατρική φροντίδα και βέβαια δικαιούνται προστασίας από τυχόν στρεσογόνες, για τα ίδια, καταστάσεις. Ζώο - θεραπευτής μπορεί να είναι σχεδόν όποιο ζώο μπορεί να εξημερωθεί. Άλογα, σκύλοι, γάτες, κουνέλια, ινδικά χοιρίδια, ψάρια, χελώνες, ωδικά πουλιά, μικρά γουρουνάκια, αγροτικά ζώα κ.λπ. Η ράτσα του ζώου, αν δηλαδή είναι καθαρόαιμο ή ημίαιμο, είναι αδιάφορη. Η ιδιοσυγκρασία του ζώου όμως που επιλέγεται για τον ρόλο του θεραπευτή θα πρέπει να έχει συγκεκριμένα στοιχεία. Κυρίως, πρέπει να είναι φιλικό προς τον άνθρωπο και να μπορεί να δεχθεί στοιχειώδη εκπαίδευση.

Ειδικότερα, ηλικιωμένα άτομα που ζουν σε οργανωμένες μονάδες φροντίδας βιώνουν μια καθημερινή ρουτίνα την οποία έρχεται να εμπλουτίσει η θεραπευτική επαφή με ζώα. Ένα ζώο, για παράδειγμα ένας σκύλος, φύσει κοινωνικό ον, διαθέτει το χάρισμα να προσεγγίζει και να προσφέρει στοργή και αγάπη ανιδιοτελώς και απροσχημάτιστα, χωρίς να "κρίνει" με τον ανθρώπινο τρόπο. Χαίρεται και ανταποκρίνεται στα χάδια και την προσοχή, ανεξαρτήτως του από ποιον προέρχονται, και αυτή του η ιδιότητα κάνει τις «θεραπευτικές» του δυνάμεις ανεκτίμητες.

Δεν είναι τυχαίο λοιπόν ότι τα ζώα γενικά, και τα ζώα συντροφιάς ειδικότερα, θεωρούνται από πολλούς «οι καλύτεροι φίλοι του ανθρώπου». Σε μια εποχή που ο άνθρωπος έχει χάσει την επαφή του με τη φύση, η σχέση του με τα ζώα τον βοηθάει να αποκαταστήσει τη σχέση του μαζί της, με τους συνανθρώπους του και με τον ίδιο τον εαυτό του.

Στο φιλμάκι που ακολουθεί θα δείτε διάφορες σκηνές από τη δράση των σκύλων-θεραπευτών

Ομάδα Θεραπευτικών Δραστηριοτήτων ΟΜΙΛΟΥ ΜΑΤΕΡΙΑ