Αχ αυτό το άγχος του αποχωρισμού!

Πρόβλημα: Εδώ και 3 βδομάδες έχουμε υιοθετήσει τη Δανάη, ένα ημίαιμο jack rassel terrier. Είναι σχεδόν 2 χρονών και πριν από εμάς την είχε μια οικογένεια με 2 παιδιά. Λόγω του ότι η οικογένεια θα φύγει για εξωτερικό και δεν μπορεί να την πάρει μαζί της, την υιοθετήσαμε. Η Δανάη είναι σε γενικές γραμμές ήσυχη και υπάκουη. Καθημερινά όμως αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα του αποχωρισμού.

Κάθε φορά που θα φύγουμε από το σπίτι κλαίει. Μόλις μας δει με τα κλειδιά στο χέρι και την τσάντα στον ώμο ξεκινά να διαμαρτύρεται. Έχουμε βάλει κάμερα και παρακολουθήσαμε τι κάνει όταν φεύγουμε και ανακαλύψαμε πως προσπαθεί με όποιο τρόπο μπορεί να αποδράσει. "Σκάβει" κάτω χαμηλά στην πόρτα, στην μπαλκονόπορτα και στα παράθυρα. Στο ένα παράθυρο προσέξαμε πως στον τοίχο έχει φύγει ο σουβάς από το γδάρσιμο. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να τραυματίζει τα νύχια των ποδιών της και να αιμορραγεί. Εδώ και 3 μέρες έχω βάλει τη σιδερώστρα σαν εμπόδιο μπροστά στο παράθυρο για να μην προσπαθεί να σκαρφαλώσει, αλλά σήμερα τη βρήκα στο έδαφος και σημάδια αίματος πάνω στα φυλλαράκια του παραθύρου.

Κάτι άλλο που με προβληματίζει είναι το ότι συνεχώς κοιμάται, δεν ανταποκρίνεται στις προσπάθειές μας για παιχνίδι και χαίρεται μόνο όταν θα πάει για βόλτα. Πριν λίγες μέρες την πήραμε στο πάρκο και εκεί άλλαξε λίγο διάθεση, έτρεξε και έπαιξε λίγο μαζί μας. Μήπως έχει κατάθλιψη;

Απάντηση: Ευχαριστώ για όλες τις λεπτομέρειες που μου δίνετε. Δυστυχώς για σας η σκυλίτσα σας πάσχει από το άγχος του αποχωρισμού.

Τι είναι αυτό το άγχος; Είναι μια παθολογική κατάσταση, της οποίας οι ρίζες μπορεί να είναι διάφορες, από περιβαλλοντικούς παράγοντες μέχρι νευροανατομικές δυσλειτουργίες του εγκεφάλου. Ένα βασικό σύμπτωμα είναι ότι το σκυλί καταλαμβάνεται από πανικό και τρόμο όταν ο ιδιοκτήτης εγκαταλείπει το σπίτι. Ο πανικός και η απόγνωση εκφράζονται με διάφορους τρόπους, όπως λέρωμα, καταστροφή αντικειμένων, διάρροιες, συνεχές σάλιωμα αντικειμένων ή ακόμη του εαυτού του, απελπισμένες προσπάθειες να βγει έξω από το σπίτι. Πολλές φορές το ζώο τραυματίζεται από σπασμένα γυαλιά ή αυτοτραυματίζεται μετά από ασταμάτητο γλείψιμο μερών του σώματός του.

Η αλλαγή περιβάλλοντος και οικογένειας για έναν ενήλικο σκύλο, όπως η Δανάη, ευνόησε την εκδήλωση του άγχους του αποχωρισμού. Δεν είναι κάτι που συμβαίνει πάντα ή συχνά, αλλά, σε σκυλιά ευαίσθητα και επιρρεπή στο άγχος , αυτές οι αλλαγές στη συμπεριφορά είναι πιθανές.

Από την πείρα μου, οι ιδιοκτήτες επιδεινώνουν το πρόβλημα με τη συμπεριφορά τους. Για παράδειγμα, κλείνετε την πόρτα φεύγοντας από το σπίτι και το σκυλάκι αρχίζει να κλαίει. Η καρδιά σας ραγίζει , επιστρέφετε σπίτι να το παρηγορήσετε. Το σκυλάκι σας όμως παίρνει το μήνυμα ότι συμφωνείτε μαζί του ότι υπάρχει λόγος να κλαίει. Αυτό μας οδηγεί στον πρώτο κανόνα: Ποτέ μην παρηγορείτε και κανακεύετε το σκυλάκι σας όταν δείχνει συμπτώματα άγχους. Αντίθετα, διατηρείτε την ψυχραιμία σας σαν να μην συμβαίνει τίποτα. Του δίνετε σημασία μόνο όταν καλμάρει.

Δεύτερο λάθος που γίνεται συνήθως είναι οι τρυφερότητες και συγκινήσεις την ώρα του αποχωρισμού. Χάδια, τρυφερά λόγια και αίσθημα ενοχής που αφήνετε το σκυλάκι μόνο του. Αυτά όλα δραματοποιούν την κατάσταση και κάνουν τον σκύλο να πιστεύει ότι η αποχώρησή σας είναι κάτι τραγικό. Δεύτερος κανόνας: η αναχώρησή σας να γίνεται χωρίς συναισθηματισμούς και χωρίς όλα εκείνα τα στοιχεία συμπεριφοράς που χαρακτηρίζουν συνήθως την αποχώρησή σας από το σπίτι: κλειδιά, τσάντα, σακάκι κλπ. Λίγα λεπτά πριν φύγετε από το σπίτι και μερικά λεπτά μετά την επιστροφή σας, μην δίνετε σημασία στη Δανάη, όσο κι αν αυτή επιζητά την προσοχή σας. Με τον τρόπο αυτό η στιγμή του αποχωρισμού και της επιστροφής σας θα χάσουν τον δραματικό και συναισθηματικά φορτισμένο χαρακτήρα που έχουν.

Άλλα πράγματα που μπορείτε να κάνετε είναι να αρχίσετε σταδιακά να την αφήνετε μόνη της. Αρχίστε το Σαββατοκύριακο, που έχετε περισσότερο χρόνο στο σπίτι. Αρχίστε να παίζετε το θέατρο της αναχώρησης. Βγέστε για μερικά λεπτά έξω από το σπίτι και μετά επιστρέψετε σαν μην συνέβη τίποτα. Βγέστε ξανά, ξεκινήστε το αυτοκίνητο και μετά από λίγο σβήνετε τη μηχανή και επιστρέφετε σπίτι. Την επόμενη φορά, ξεκινάτε το αυτοκίνητο, κάνετε μια βόλτα στη γειτονιά και επιστρέφετε σπίτι. Αν κατά τη διάρκεια των ασκήσεων το σκυλάκι αρχίζει να κλαίει, εσείς το αγνοείτε. Αν, για παράδειγμα, είστε έξω από το σπίτι, περιμένετε να καλμάρει και μετά να μπείτε σπίτι, και προσποιηθείτε ότι δεν συνέβη τίποτα. Δεν υπάρχει χώρος να περιγράψω όλες τις ασκήσεις. Ελπίζω όμως να πήρατε το νόημα.

Μια άλλη «άσκηση» είναι να μην τη χαϊδεύετε όταν αυτή το επιζητά, αλλά όταν εσείς το αποφασίζετε. Οι ασκήσεις αυτές επιδρούν θετικά στον χαρακτήρα και τη σχέση σας. Η σχέση αγάπης και στοργής υπάρχει, αλλά εσείς αποφασίζετε πότε θα εκδηλώνονται.

Το ότι της αρέσει ο περίπατος και το παιγνίδι εκτός σπιτιού είναι θετικό στοιχείο. Αξιοποιήστε το. Με το παιγνίδι έρχεστε πιο κοντά ή μια στην άλλη και με την εκτόνωση που έχει μειώνονται οι πιθανότητες να είναι αγχωτική όταν απουσιάζετε. Προσέξτε όμως. Εσείς πάλι θα έχετε την πρωτοβουλία των κινήσεων. Δοκιμάστε να παίξετε μέσα στο σπίτι κάποια μέρα που δεν είστε δουλειά. Θα είναι πιο ξεκούραστη και ήρεμη γιατί δεν υπέφερε από το άγχος το οποίο τη διατηρεί σε ένταση και την κουράζει.

Έρχεται κάποτε η στιγμή να την αφήσετε μόνη. Φροντίζετε να περιοριστεί σε δωμάτιο που δεν μπορεί να κάνει πολλές ζημιές, αφήνετε το ραδιόφωνο αναμμένο, κάποια παιγνίδια στο πάτωμα, και φεύγετε αθόρυβα. Φεύγετε και δεν γυρίζετε μέχρι την ώρα που θα σας το επιτρέψει η δουλειά σας. Αγνοείτε το σκυλάκι σας όταν επιστρέφετε και, όταν καλμάρει, μπορείτε να το πάρετε στην αγκαλιά σας και να του πείτε όσα γλυκά λόγια θέλετε.

Το πρόβλημα του άγχους είναι και σοβαρό και δύσκολο. Δοκιμάστε πρώτα αυτά που εισηγούμαι και, κοντά είμαστε, θα χαρώ να ενημερωθώ για τις εξελίξεις και να σας ξαναπώ τη γνώμη μου.